Upał – intensywne oddziaływanie promieni słonecznych nas i otoczenie. Zjawisku temu towarzyszy wysoka temperatura powietrza, często przekraczająca 30 stopni Celsjusza. Zbyt długie spędzanie czasu w słońcu lub przegrzanym miejscu może spowodować schorzenia termiczne. Aby skutecznie chronić nasz organizm przed niekorzystnym oddziaływaniem upałów należy zapoznać się ze sposobami postępowania w czasie ich wystąpienia.
PRZED WYSTĄPIENIEM UPAŁÓW
· Zainstaluj klimatyzujące okna.
· Wyłącz wszystkie pobliskie ogrzewacze.
· Izoluj przestrzenie wokół klimatyzatorów w celu lepszego uszczelnienia.
· Użyj wentylatora do lepszego rozprowadzania chłodnego powietrza.
· Odprowadzaj ciepło na zewnątrz i utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz.
· Zainstaluj tymczasowe ekrany odblaskowe, takie jak płyty tekturowe pokryte folią aluminiową w celu odbijania promieni słonecznych na zewnątrz.
· Utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz pomieszczeń poprzez stosowanie żaluzji w drzwiach i oknach.
· Rozważ utrzymywanie w użyciu zewnętrznych okiennic przez cały rok. Zewnętrzne okiennice latem nie dopuszczają ciepła do wnętrza domu i w ten sam sposób utrzymują ciepło w domu zimą. Sprawdź przewody urządzeń klimatyzacyjnych, czy są właściwie izolowane i szczelne.
PODCZAS UPAŁÓW
· Ogranicz przebywanie w słońcu zwłaszcza w okresie najintensywniejszego działania jego promieni. Zwłaszcza dzieci i osoby starsze.
· Zamontuj zacienienia, zasłony lub żaluzje na okna, które są oświetlane przez poranne i popołudniowe słońce.
· Oszczędzaj elektryczność. W okresie dużych upałów ludzie mają tendencje do znacznie większego zużycia energii elektrycznej na potrzeby urządzeń klimatyzacyjnych, co prowadzi do niedoboru mocy lub przerw w dopływie prądu.
· Pamiętaj, że wentylatory elektryczne nie chłodzą, powodują tylko ruch powietrza.
· Przebywaj wewnątrz pomieszczeń tak długo, jak to możliwe. Jeśli jest brak klimatyzacji, przebywaj na najniższym poziomie budynku poza zasięgiem światła słonecznego.
· Spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki.
· Regularnie pij duże ilości wody. Osoby cierpiące na epilepsję oraz schorzenia serca, nerek lub wątroby, będące na nisko-wodnej diecie, oraz mające problemy z utrzymaniem płynów, powinni skontaktować się z lekarzem przed zwiększonym przyjmowaniem płynów.
· Ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry. Lekka, o jasnych kolorach odzież, odbija ciepło i promieniowanie słońca oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała.
· Ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych. Mimo, że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu.
· Pozwól swojemu organizmowi przystosować się do wysokich temperatur w ciągu pierwszych 2-ch 3-ch dni fali upałów.
· Chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z szerokim rondem.
· Unikaj zbytniego nasłonecznienia. Opalenizna spowalnia zdolność do samoczynnego chłodzenia się. Użyj środków ochrony przed promieniami słonecznymi o wysokim współczynniku skuteczności ochrony.
· Unikaj skrajnych zmian temperatur. Chłodny prysznic natychmiast po przebywaniu w upale, może spowodować wystąpienie efektu hipotermii, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi. Zwolnij tryb życia. Zredukuj, wykreśl lub przeorganizuj wyczerpujące zajęcia.
· Osoby wysokiego ryzyka powinny przebywać w chłodnych miejscach. Zażywaj dużo wypoczynku, aby umożliwić działanie naturalnego systemu chłodzenia twego organizmu. Stosuj tabletki solne, ale tylko wtedy, jeśli zostały zalecone przez lekarza. Poznaj objawy dolegliwości termicznych i dowiedz się, jak udzielać pierwszej pomocy.
· W przypadku stwierdzenia oparzeń lub innych dolegliwości skontaktuj się z lekarzem.
Pamiętaj, aby podczas suszy:
Zmniejszyć zużycie wody:
· Podlewanie trawników i mycie samochodów marnotrawi wodę.
· Gdzie tylko możliwe używaj wielokrotnie tej samej wody.
LEKARZ RADZI:
Zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia, spędzanie zbyt długiego czasu na słońcu albo zbyt długie przebywanie w przegrzanym miejscu może spowodować uraz termiczny. Aby móc skutecznie zapobiegać podobnym przypadkom poznaj objawy i bądź gotów do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach.
SKUTKI UPAŁÓW (promieni słonecznych i wysokich temperatur powietrza).
Najbardziej narażone są: osoby starsze i dzieci.
· skutki ogólne:
– przegrzanie organizmu,
– odwodnienie,
· skutki zewnętrzne: oparzenia słoneczne,
· skutki wewnętrzne: nasilenie się objawów chorób krążenia, neurologicznych, nadciśnienia tętniczego, zmian zakrzepowych.
POSTĘPOWANIE:
· Ograniczenie przebywania na słońcu – gdy istnieje jednak taka potrzeba – używanie nakryć głowy, okularów przeciwsłonecznych, lekkich i luźnych okryć, nieutrudniających oddychania skóry (nie z tworzyw sztucznych), nie używanie kosmetyków przeciw poceniu (pot poprzez parowanie skóry w sposób naturalny chłodzi organizm!),
· Używanie kremów – filtrów p-słonecznych (ważne zwłaszcza u nadwrażliwych na promienie słoneczne),
· Picie większej ilości płynów (wody mineralne),
· Unikanie picia alkoholu (np. piwo poprzez działanie moczopędne może nasilić objawy odwodnienia),
· Unikanie dużych wysiłków fizycznych,
· Unikanie skrajnych temperatur (np.: wychodzenie z klimatyzowanego pomieszczenia na zewnątrz to różnica ok. 20°C !),
· Unikanie nagłego wchodzenia a zwłaszcza skoków do zimnej wody.
1. OBJAWY PRZEGRZANIA – UDARU CIEPLNEGO:
– Zesłabnięcie, bóle i zawroty głowy, nudności i wymioty, czasem omdlenie (utrata przytomności).
POSTĘPOWANIE W UDARZE
• Ułożyć w cieniu,
• Podać płyny (wodę mineralną lub wodę lekko posoloną), ale tylko, jeśli PRZYTOMNY!,
• Zimne kompresy (gł. na głowę i szyję). WEZWAĆ POMOC MEDYCZNĄ
Gdy nieprzytomny
• Ułożyć na boku,
• Zabezpieczyć oddychanie i WEZWAĆ PILNIE POMOC MEDYCZNĄ
2. OBJAWY OPARZENIA:
– ból i zaczerwienienie skóry, wysypka, świąd, czasem pęcherze skórne)
POSTĘPOWANIE W OPARZENIU
• Chłodne okłady na oparzoną skórę, gdy pęcherze – jałowe opatrunki i ZGŁOSIĆ SIĘ PO POMOC MEDYCZNĄ
